José Saramago / La Obra / Bibliografía

Los pequeños recuerdos

Los pequeños recuerdos
2006

O meu objetivo foi sempre recuperar, reconstruir, reconstituir a criança que eu fui. Essencialmente, ao que me parece, as adolescências assemelham-se todas. Só as infâncias são únicas. De qualquer modo, o meu livro pode entender-se como pagamento de uma dívida. Penso que devo tudo o que sou àquela criança. Foi ela o meu arquiteto

José Saramago

Tienda

Portugal

Los pequeños recuerdos

2014 (1ª edición en Porto Editora; 4ª edición)


Idioma
portugués

A caligrafia da capa é da autoria do escritor Gonçalo M. Tavares.

As Pequenas Memórias es un libro de memorias que abarca el período comprendido entre los cuatro y los quince años de vida de José Saramago: «Quería que los lectores supieran de dónde venía el hombre que soy»

Los pequeños recuerdos

Camino - Leya

2006


Idioma
portugués

As Pequenas Memórias é um livro de recordações que abrange o período entre os quatro e os quinze anos da vida de José Saramago. O autor tinha As Pequenas Memórias na cabeça há mais de 20 anos, por isso a altura para o escrever era esta: “Queria que os leitores soubessem de onde saiu o homem que sou”.

 

Los pequeños recuerdos

Camino - Leya

2006


Idioma
portugués

As Pequenas Memórias é um livro de recordações que abrange o período entre os quatro e os quinze anos da vida de José Saramago. O autor tinha As Pequenas Memórias na cabeça há mais de 20 anos, por isso a altura para o escrever era esta: “Queria que os leitores soubessem de onde saiu o homem que sou”.

 

Los pequeños recuerdos

Círculo de lectores

2007


Idioma
portugués

Círculo de lectores

2007

Alemania

Los pequeños recuerdos

Hoffmann und Campe

2016 (Trad.: Marianne Gareis)

 


Idioma
alemán

In seinen feinfühligen Prosaminiaturen zeichnet José Saramago eindrückliche Bilder vom Leben auf dem portugiesischen Land, wohin er auch nach dem Umzug nach Lissabon immer wieder zurückkehrt. Er erzählt von schwächlichen Ferkeln, die nachts im Ehebett schlafen dürfen, von aufgeschlagenen Knien, Steinschleudern oder der Jagd nach Fröschen, aber auch vom geliebten Großvater, davon, wie er sich selbst das Schreiben beibrachte und in der Schule zum Klassenbesten wurde. Unter die privaten Erlebnisse mischen sich poetische Reflexionen und Betrachtungen über Gott und die Welt, die diese kleinen Erinnerungen zur großartigen Lektüre machen.

Los pequeños recuerdos

Rowohlt

2009 (Trad.: Marianne Gareis); 2010 (edição de bolso) (Trad.: Marianne Gareis)


Idioma
alemán

Der Literaturnobelpreisträger José Saramago stammt aus ärmlichen Verhältnissen in der portugiesischen Provinz Ribatejo und wuchs dort und in Lissabon auf. Die «kleinen Erinnerungen» schildern seine Kindheit und Jugend, ein bewegtes, farbiges Leben zwischen städtischer und ländlicher Kultur, und sie beschreiben – durchzogen von poetischen Reflexionen, historischen Betrachtungen und privaten Reminiszenzen – den Werdegang und künstlerischen Reifeprozess eines der größten lebenden Autoren Europas.

Los pequeños recuerdos

Rowohlt

2009 (Trad.: Marianne Gareis); 2010 (edição de bolso) (Trad.: Marianne Gareis)


Idioma
alemán

Der Literaturnobelpreisträger José Saramago stammt aus ärmlichen Verhältnissen in der portugiesischen Provinz Ribatejo und wuchs dort und in Lissabon auf. Die «kleinen Erinnerungen» schildern seine Kindheit und Jugend, ein bewegtes, farbiges Leben zwischen städtischer und ländlicher Kultur, und sie beschreiben – durchzogen von poetischen Reflexionen, historischen Betrachtungen und privaten Reminiszenzen – den Werdegang und künstlerischen Reifeprozess eines der größten lebenden Autoren Europas.

Argentina

Los pequeños recuerdos

Alfaguara

2010 (Colección Biblioteca José Saramago) (Trad .: Pilar del Río)


Idioma
Español

«Déjate llevar por el niño que fuiste.» Libro de los consejos

José Saramago (Azinhaga, 1922), Premio Nobel de Literatura 1998, es uno de los escritores portugueses más conocidos y apreciados en el mundo entero.

A partir de la primera publicación de El año de la mueret de Ricardo Reis, en 1985, su trabajo literario merece la mejor acogida de los lectores y de la crítica. Además del presente volumen, otras de sus obras son Manual de pintura y caligrafia, Casi un objecto, Historia del cerco de Lisboa, La balsa de piedra, Memorial del convento, El Evangelio según Jesucristo, Todos los nombres, Levantado del suelo, Ensayo sobre la ceguera, La caverna, El hombre duplicado, Ensayo sobre la lucidez, Las intermitencias de la muerte, Poesía completa y Cuadernos de Lanzarote I y II.

Alfaguara ha publicado también el libro de viajes Viaje a Portugal y el relato breve «El cuento de la isla desconocida».

Brasil

Los pequeños recuerdos

Compañía de Letras

2022


Idioma
portugués

A caligrafia da capa é da autoria do escritor Gonçalo M. Tavares.

Em As pequenas memórias, José Saramago põe em prática o antigo projeto de compor um relato autobiográfico. São histórias familiares, ora alegres, ora dilacerantes, sobre os primeiros quinze anos de vida do escritor.

Los pequeños recuerdos

Compañía de Letras

2006


Idioma
portugués

Quando escrevia O memorial do convento, livro que lhe deu notoriedade mundial, José Saramago começou a pensar num relato autobiográfico. Levou mais de vinte anos elaborando o projeto, cujo resultado são estas As pequenas memórias. O livro cobre os primeiros quinze anos de sua vida, do nascimento, em 1922, na aldeia da Azinhaga, Ribatejo, aos estudos na escola industrial de Lisboa, de onde sairá serralheiro mecânico. Relembra o convívio com o avô camponês, homem sábio e analfabeto, com quem aprendeu a cuidar dos porcos e observar a via Láctea. Fala da mudança para Lisboa, onde o pai vai trabalhar como guarda da segurança pública, e a família provinciana passará a morar em quartinhos de bairros populares, sempre no último andar, de aluguel mais barato. Em Lisboa, o menino tímido torna-se um adolescente contemplativo, que não perde os filmes do cine Piolho, na Mouraria. É bom aluno mas interrompe cedo os estudos, devido a dificuldades financeiras da família.Saramago permaneceu muito ligado ao menino que foi, e surpreendeu-se com a profusão de lembranças que guardava da infância e adolescência. Ele fala do dia em que foi atacado pelo cão do vizinho, das mulheres que recorriam à bruxaria quando as coisas iam mal, da mãe que todo fim de inverno ia pôr no prego os cobertores em troca de um dinheirinho, do dia em que ele jogou no lixo o mapa onde acompanhava a guerra civil da Espanha, decepcionado com os jornais portugueses que só anunciavam as vitórias do general Franco. Mas garimpar os meandros da memória nem sempre foi fácil. Saramago revela ter sofrido ao escrever certos trechos deste livro, “porque algumas coisas que conto são dolorosas. Recordações familiares que não são agradáveis, que me tocaram negativamente; podia tê-las omitido, mas não podia dar uma visão idílica de tempos que de idílicos não tinham nada. Isso causou-me dor. E por vezes bloqueou-me”.

Croacia

Los pequeños recuerdos

VBZ

2011


Idioma
croata

Male uspomene spomenar su nostalgije i prvorazredna lirska memoaristika, suptilan album sjećanja na djetinjstvo i ranu mladost portugalskog nobelovca Joséa Saramaga. Iako je za najranijeg dječaštva s roditeljima preselio u Lisabon, Saramago je ostao neraskidivo vezan za Azinhag, svoje rodno selo. Zbog slabog imovnog stana budući nobelovac seoskih korijena čak i prekida srednjoškolsko obrazovanje. Prije nego što je stekao književnu slavu on se u životu bavio brojnim zanimanjima: bio je bravar, činovnik, crtač, zdravstveni radnik, prevoditelj, urednik i novinar. U romanima kao što su Terra do pecado (1947.) i Levantado do chao (1980.) Saramago iz vlastitog iskustva progovara o teškom životu i izrabljivanju seljaka u portugalskoj provinciji. Male uspomene stoga nisu tek puki memoari, već komentar »malih« događaja iz doba koje je Saramaga odredilo kao pripovjedača prepoznatljivog stila i lijevo orijentiranog intelektualca. Opozvavši prvotnu zamisao da ovu svoju knjigu nazove Knjiga iskušenja, José Saramago u svom kaleidoskopu sjećanja priča nam svoju, i ne samo svoju priču, posve empatičan prema selu koje ga je, čini se, podučilo životu više negoli život u glavnom gradu.

Egipto

Los pequeños recuerdos

General Egyptian Book Organization

2008

España

Los pequeños recuerdos

Alfaguara / Penguin Random House

2015 (DeBolsillo — Contemporánea) (Trad.: Pilar del Río)


Idioma
Español

Las pequeñas memorias, una joya literaria que recupera recuerdos de infancia y adolescencia de José Saramago.

«Me interesa conocer mi relación con ese niño que fui. Ese niño está en mí, siempre ha estado y siempre lo estará.

Un adulto escribe memorias de adulto, acaso para decir: “Miren qué importante soy”. He hecho memorias de niño, y me he sentido niño haciéndolas; quería que los lectores supieran de dónde salió el hombre que soy. Así que me centré en unos años, de los cuatro a los quince.»

José Saramago

Con un estilo sencillo y desnudo, Saramago describe los hechos, grandes y pequeños, que nunca, desde aquellos tiernos años, lograron desvanecerse en el tejido del recuerdo. De todos ellos, los más vívidos serán aquellos que acompañaron el despertar de su vocación de escritor: las largas horas pasadas en la encrucijada de los ríos que bañaban las tierras de cultivo de la aldea, las carreras entre los olivares, la contemplación del atardecer, la luna más luminosa que jamás alcanzara a ver mientras conducía los cerdos a la feria junto con su tío Manuel, la felicidad de acabar la tarea encomendada por su abuelo bajo una lluvia torrencial, la magia de los cines de barrio de Lisboa, la contemplación del cielo estrellado junto a su abuela en el ocaso de su vida, el arraigo a la tierra, la soledad meditabunda del adolescente…

Los pequeños recuerdos

Alfaguara / Penguin Random House

2011 (Colecção Biblioteca Saramago) (Trad.: Pilar del Río)


Idioma
Español

Las pequeñas memorias, una joya literaria que recupera recuerdos de infancia y adolescencia de José Saramago.

«Me interesa conocer mi relación con ese niño que fui. Ese niño está en mí, siempre ha estado y siempre lo estará.

Un adulto escribe memorias de adulto, acaso para decir: “Miren qué importante soy”. He hecho memorias de niño, y me he sentido niño haciéndolas; quería que los lectores supieran de dónde salió el hombre que soy. Así que me centré en unos años, de los cuatro a los quince.»

José Saramago

Con un estilo sencillo y desnudo, Saramago describe los hechos, grandes y pequeños, que nunca, desde aquellos tiernos años, lograron desvanecerse en el tejido del recuerdo. De todos ellos, los más vívidos serán aquellos que acompañaron el despertar de su vocación de escritor: las largas horas pasadas en la encrucijada de los ríos que bañaban las tierras de cultivo de la aldea, las carreras entre los olivares, la contemplación del atardecer, la luna más luminosa que jamás alcanzara a ver mientras conducía los cerdos a la feria junto con su tío Manuel, la felicidad de acabar la tarea encomendada por su abuelo bajo una lluvia torrencial, la magia de los cines de barrio de Lisboa, la contemplación del cielo estrellado junto a su abuela en el ocaso de su vida, el arraigo a la tierra, la soledad meditabunda del adolescente…

Los pequeños recuerdos

Alfaguara / Penguin Random House

2007 (Trad.: Pilar del Río)


Idioma
Español

Las pequeñas memorias, una joya literaria que recupera recuerdos de infancia y adolescencia de José Saramago.

«Me interesa conocer mi relación con ese niño que fui. Ese niño está en mí, siempre ha estado y siempre lo estará.

Un adulto escribe memorias de adulto, acaso para decir: “Miren qué importante soy”. He hecho memorias de niño, y me he sentido niño haciéndolas; quería que los lectores supieran de dónde salió el hombre que soy. Así que me centré en unos años, de los cuatro a los quince.»

José Saramago

Con un estilo sencillo y desnudo, Saramago describe los hechos, grandes y pequeños, que nunca, desde aquellos tiernos años, lograron desvanecerse en el tejido del recuerdo. De todos ellos, los más vívidos serán aquellos que acompañaron el despertar de su vocación de escritor: las largas horas pasadas en la encrucijada de los ríos que bañaban las tierras de cultivo de la aldea, las carreras entre los olivares, la contemplación del atardecer, la luna más luminosa que jamás alcanzara a ver mientras conducía los cerdos a la feria junto con su tío Manuel, la felicidad de acabar la tarea encomendada por su abuelo bajo una lluvia torrencial, la magia de los cines de barrio de Lisboa, la contemplación del cielo estrellado junto a su abuela en el ocaso de su vida, el arraigo a la tierra, la soledad meditabunda del adolescente…

Los pequeños recuerdos

Alfaguara / Penguin Random House

2008 (Punto de Lectura- edição de bolso) (Trad.: Pilar del Río)


Idioma
Español

Las pequeñas memorias, una joya literaria que recupera recuerdos de infancia y adolescencia de José Saramago.

«Me interesa conocer mi relación con ese niño que fui. Ese niño está en mí, siempre ha estado y siempre lo estará.

Un adulto escribe memorias de adulto, acaso para decir: “Miren qué importante soy”. He hecho memorias de niño, y me he sentido niño haciéndolas; quería que los lectores supieran de dónde salió el hombre que soy. Así que me centré en unos años, de los cuatro a los quince.»

José Saramago

Con un estilo sencillo y desnudo, Saramago describe los hechos, grandes y pequeños, que nunca, desde aquellos tiernos años, lograron desvanecerse en el tejido del recuerdo. De todos ellos, los más vívidos serán aquellos que acompañaron el despertar de su vocación de escritor: las largas horas pasadas en la encrucijada de los ríos que bañaban las tierras de cultivo de la aldea, las carreras entre los olivares, la contemplación del atardecer, la luna más luminosa que jamás alcanzara a ver mientras conducía los cerdos a la feria junto con su tío Manuel, la felicidad de acabar la tarea encomendada por su abuelo bajo una lluvia torrencial, la magia de los cines de barrio de Lisboa, la contemplación del cielo estrellado junto a su abuela en el ocaso de su vida, el arraigo a la tierra, la soledad meditabunda del adolescente…

Los pequeños recuerdos

Ediciones 62

2010 (Colecção Lectura Trad.: Xavier Pàmies)


Idioma
catalán

En aquestes memòries d’infància i adolescència, José Saramago recupera el seu passat més llunyà i ens mostra el seu jo més íntim: el de les seves arrels i la seva formació com a persona amb ús de raó. Repàs i homenatge als seus humils orígens rurals, Petites memòries constitueix una reivindicació del record com a font de coneixement personal i de la saviesa que brolla d’una tradició secular lligada a la terra. La desaparició o transformació física dels indrets on van transcórrer els seus primers anys conscients de vida —entre els quatre i els quinze— no són obstacle perquè les vivències d’aquell temps transcendeixin la mera literatura i cobrin vida davant el lector tal com han cobrat vida per a l’autor en el moment de posar-les sobre paper.

A cavall entre el seu petit poble natal i Lisboa, on va anar a viure de petit amb la família, aquestes Petites memòries ens revelen tot l’enfilall de primers descobriments del món d’un infant com qualsevol de nosaltres, descrits amb la mestria de l’escriptor en què aquest infant s’ha acabat convertint.

Los pequeños recuerdos

Ediciones 62

2007 (Trad.: Xavier Pàmies)


Idioma
catalán

En aquestes memòries d’infància i adolescència, José Saramago recupera el seu passat més llunyà i ens mostra el seu jo més íntim: el de les seves arrels i la seva formació com a persona amb ús de raó. Repàs i homenatge als seus humils orígens rurals, Petites memòries constitueix una reivindicació del record com a font de coneixement personal i de la saviesa que brolla d’una tradició secular lligada a la terra. La desaparició o transformació física dels indrets on van transcórrer els seus primers anys conscients de vida —entre els quatre i els quinze— no són obstacle perquè les vivències d’aquell temps transcendeixin la mera literatura i cobrin vida davant el lector tal com han cobrat vida per a l’autor en el moment de posar-les sobre paper.

A cavall entre el seu petit poble natal i Lisboa, on va anar a viure de petit amb la família, aquestes Petites memòries ens revelen tot l’enfilall de primers descobriments del món d’un infant com qualsevol de nosaltres, descrits amb la mestria de l’escriptor en què aquest infant s’ha acabat convertint.

Estados Unidos de América

Los pequeños recuerdos

Harcourt

2011 (Trad.: Margaret Jull Costa)

 


Idioma
inglés

José Saramago was eighteen months old when he moved from the village of Azinhaga with his father and mother to live in Lisbon. But he would return to the village throughout his childhood and adolescence to stay with his maternal grandparents, illiterate peasants in the eyes of the outside world, but a fount of knowledge, affection, and authority to young José.Shifting back and forth between childhood and his teenage years, between Azinhaga and Lisbon, this is a mosaic of memories, a simply told, affecting look back into the author’s boyhood: the tragic death of his older brother at the age of four; his mother pawning the family’s blankets every spring and buying them back in time for winter; his beloved grandparents bringing the weaker piglets into their bed on cold nights; and Saramago’s early encounters with literature, from teaching himself to read by deciphering articles in the daily newspaper, to poring over an entertaining dialogue in a Portuguese-French conversation guide, not realizing that he was in fact reading a play by Molière.

Written with Saramago’s characteristic wit and honesty, Small Memories traces the formation of an artist fascinated by words and stories from an early age and who emerged, against all odds, as one of the world’s most respected writers.

Francia

Los pequeños recuerdos

Seuil

2014 (Trad.: Geneviève Leibrich)


Idioma
francés

Dans une écriture limpide et poétique, José Saramago nous livre une mosaïque de souvenirs d’enfance et d’adolescence. Entre Azinhaga, la terre de ses grands-parents, où il est né, et Lisbonne, où il a grandi, images, sensations, anecdotes reviennent pêle-mêle à la mémoire du grand écrivain: une famille de paysans pauvres, une grand-mère analphabète, un père devenu fonctionnaire de police à force de travail, et un enfant qui court dans les oliveraies, passe de longues heures sur les rives du Tage, contemple les beautés d’un ciel nocturne, marche pendant plusieurs jours en compagnie de son oncle pour aller vendre des cochons à une foire aux bestiaux, s’évade, solitaire, dans la lecture, ou cède à la magie des cinémas lisboètes.Cet attachement à la terre et aux plus humbles a nourri toute l’œuvre du prix Nobel de littérature et éclaire l’engagement sans faille d’un homme aux côtés des opprimés.

José Saramago est né en 1922 à Azinhaga, au Portugal. Écrivain majeur de la littérature portugaise, son œuvre, qui comprend des romans, des essais, de la poésie et du théâtre, est traduite dans le monde entier. Il a reçu en 1995 le prix Camõens, la plus haute distinction des lettres portugaises, et le prix Nobel de littérature en 1998. Il est décédé à Lanzarote en 2010.

Grecia

Los pequeños recuerdos

Kastaniotis

2008 [Trad.: Athina Psillia (Αθηνά Ψυλλιά)]


Idioma
griego

Οι Μικρές αναμνήσεις είναι η εξιστόρηση των δεκαπέντε πρώτων χρόνων της ζωής του νομπελίστα συγγραφέα Ζοζέ Σαραμάγκου. Χρειάστηκαν είκοσι χρόνια ώστε να ολοκληρωθεί η πρώτη και μόνη -σύμφωνα με το συγγραφέα- αυτοβιογραφία του που θα διαβάσουμε ποτέ. Ανάμεσα στην Αζινιάγκα και τη Λισαβόνα εξιστορούνται οι περιπέτειες, η οικογενειακή ζωή, τα πρώτα σινεμά, η σχέση με τη θρησκεία, με το σχολείο, οι πρώτοι έρωτες και οι πρώτες απογοητεύσεις. Η αφήγηση είναι γεμάτη από τη διαύγεια και την τρυφερότητα ενός ανθρώπου που συνεχίζει να διατηρεί την επαφή του με το παιδί που κάποτε υπήρξε. Οι Μικρές αναμνήσεις είναι ένα απολαυστικό κείμενο για τους αναγνώστες που «πιθανώς δεν διαβάζουν το μυθιστόρημα, αλλά το μυθιστοριογράφο».

Países Bajos

Los pequeños recuerdos

Meulenhoff

2007


Idioma
holandés

Jarenlang had José Saramago het aangekondigd: het grote boek over zijn kinderjaren. In veel van zijn romans is een citaat uit dat niet-bestaande Boek der bekoringen opgenomen als motto. Maar het kwam er niet van en de tijd verstreek. In 1998 ontving hij de Nobelprijs en naarmate hij meer rondreisde en overal ter wereld over de meest uiteenlopende onderwerpen sprak, kwam dat eeuwig uitgestelde project hem steeds hoogdravender voor. Hij besloot het eenvoudiger te houden: een simpel relaas van herinneringen uit zijn eerste vijftien levensjaren. Daaruit is dit boek, Kleine herinneringen, voortgekomen. Bescheidener van opzet, maar het is een flonkerend juweel geworden. Saramago vertelt over zijn leven in de grote stad en in het dorp waar hij al zijn vakanties doorbrengt bij zijn ongeletterde maar wijze grootouders.

Kleine herinneringen laat zien hoe een kind alles in zich opzuigt wat als stof zal dienen voor de man die op late leeftijd romans begint te schrijven en uitgroeit tot een van de grootste hedendaagse schrijvers.

Los pequeños recuerdos

Meulenhoff

2007


Idioma
holandés

Jarenlang had José Saramago het aangekondigd: het grote boek over zijn kinderjaren. In veel van zijn romans is een citaat uit dat niet-bestaande Boek der bekoringen opgenomen als motto. Maar het kwam er niet van en de tijd verstreek. In 1998 ontving hij de Nobelprijs en naarmate hij meer rondreisde en overal ter wereld over de meest uiteenlopende onderwerpen sprak, kwam dat eeuwig uitgestelde project hem steeds hoogdravender voor. Hij besloot het eenvoudiger te houden: een simpel relaas van herinneringen uit zijn eerste vijftien levensjaren. Daaruit is dit boek, Kleine herinneringen, voortgekomen. Bescheidener van opzet, maar het is een flonkerend juweel geworden. Saramago vertelt over zijn leven in de grote stad en in het dorp waar hij al zijn vakanties doorbrengt bij zijn ongeletterde maar wijze grootouders.

Kleine herinneringen laat zien hoe een kind alles in zich opzuigt wat als stof zal dienen voor de man die op late leeftijd romans begint te schrijven en uitgroeit tot een van de grootste hedendaagse schrijvers.

Los pequeños recuerdos

Meulenhoff

2007


Idioma
holandés

Jarenlang had José Saramago het aangekondigd: het grote boek over zijn kinderjaren. In veel van zijn romans is een citaat uit dat niet-bestaande Boek der bekoringen opgenomen als motto. Maar het kwam er niet van en de tijd verstreek. In 1998 ontving hij de Nobelprijs en naarmate hij meer rondreisde en overal ter wereld over de meest uiteenlopende onderwerpen sprak, kwam dat eeuwig uitgestelde project hem steeds hoogdravender voor. Hij besloot het eenvoudiger te houden: een simpel relaas van herinneringen uit zijn eerste vijftien levensjaren. Daaruit is dit boek, Kleine herinneringen, voortgekomen. Bescheidener van opzet, maar het is een flonkerend juweel geworden. Saramago vertelt over zijn leven in de grote stad en in het dorp waar hij al zijn vakanties doorbrengt bij zijn ongeletterde maar wijze grootouders.

Kleine herinneringen laat zien hoe een kind alles in zich opzuigt wat als stof zal dienen voor de man die op late leeftijd romans begint te schrijven en uitgroeit tot een van de grootste hedendaagse schrijvers.

Hungría

Los pequeños recuerdos

Palatinus Kiado

2007


Idioma
húngaro

Rendhagyó Saramago-könyvet tart a kezében az olvasó: nem regény, nem fikció, hanem könnyedén folyó, mesélõ kedvvel írt. Emlékirat. Az író gyermekkorából hozza felszínre emlékeit. Ennek az izgalmas idõszaknak a megidézésével egy letûnt világ képeit tárja elénk, belekóstolunk a portugál falusi életbe, ízeibe, hangulatába, értékeibe, de megismerjük szegénységének, elmaradottságának természetét is. És persze elkalauzol bennünket a 20-as, 30-as évek Lisszabonjába – emlékezésének másik színterére. Mint minden tisztességes emlékirat, ez sem mellõzheti az elsõ szexuális-szerelmi élmények, régi nagy és beteljesületlen álmok elbeszélését, iskolai emlékeket. Éppúgy hangsúlyt kapnak az elsõ nagy társadalmi összeütközések – a „gazdagok” világával való sokféle találkozás, vagy a Salazar-rezsim cenzúrája… Vázlatosan felsejlik a család krónikája is: tíz költözés tizenöt év alatt, egy diftériában korán eltávozott fivér, el-eltûnõ, majd felbukkanó, élõ-haló rokonok, és sok más. E töredékekbõl kirajzolódik egy tehetséges gyerek arcképe azokban az években, amikor figyelme kinyílik a világra. Egy nagy író kedves, derûs, életvidám, néha szomorú, megkapóan õszinte tárja elénk a múlt egy szeletét, amíg még lehet. A Nobel-díjas portugál szerzõ eddigi utolsó mûve valódi irodalmi gyöngyszem.

India

Los pequeños recuerdos

DC Books

2019


Idioma
malayo

DC Books

2019

Italia

Los pequeños recuerdos

Feltrinelli

2015 (Trad .: Rita Desti)

 


Idioma
italiano

“Le piccole memorie. Sì, le memorie di quando ero piccolo, semplicemente”

Una scrittura sensibile e delicata che racconta i suoni del vento e dell’acqua, materializza il greto argilloso del fiume e le tinte di una campagna disseminata di olivi. E poi restituisce i sogni e i colori della vita quotidiana di un ragazzino nel Portogallo degli anni trenta, e le prime esperienze sessuali dell’adolescenza tra piccole proibizioni ed episodi gustosi. Ecco i ricordi dell’infanzia e dell’adolescenza di Saramago, ma anche del suo cognome, bizzarramente affibbiatogli da un impiegato dell’anagrafe ubriaco. Il grande scrittore portoghese rievoca con mano sempre felice quei luoghi ormai spariti, non solo per l’inevitabile e corrosivo oblio del tempo, ma soprattutto per l’azione distruttrice degli uomini. Dal paese natio di Azinhaga, nel Ribatejo, fino ai primi anni nei quartieri popolari di Lisbona, è un Saramago intimo e personalissimo quello che appare in queste pagine. Tutte storie familiari, talvolta allegre ora commoventi, sui primi quindici anni di vita dello scrittore, vera e propria matrice sentimentale di tutti i suoi futuri romanzi.

Los pequeños recuerdos

Einaudi

2007 (Trad.: Rita Desti)


Idioma
italiano

Ecco ciò che sono questi ricordi dell’infanzia e dell’adolescenza, nelle parole del grande scrittore portoghese. José Saramago torna indietro nel tempo perché vuole farci conoscere da dove viene l’uomo in cui si è trasformato: come un commosso racconto davanti a un focolare più che un’ambiziosa autobiografia. Dal paese di Azinhaga, nel Ribatejo, fino ai primi anni nei quartieri popolari di Lisbona, è un Saramago intimo e personalissimo quello che ricorda persone e luoghi di un tempo passato che, trasportati sul filo della memoria, scorrono in queste pagine. Sono storie familiari, ora allegre ora commoventi, sui primi quindici anni di vita dello scrittore, ma anche, ed è importante sottolinearlo, la fonte d’ispirazione per i suoi futuri romanzi. Le piccole memorie (che originariamente si sarebbe dovuto intitolare Il libro delle tentazioni) è un libro di ricordi d’infanzia che abbraccia il periodo fra i quattro e i quindici anni di vita dello scrittore: «non è letteratura su ciò che ho vissuto, bensì quello che ho vissuto. Se avessi dato forma letteraria alla mia vita, sarebbero venute fuori 500 pagine», precisa Saramago in una intervista.Dalla nascita, nel 1922, nel paese di Azinhaga, nel Ribatejo, agli studi nella scuola industriale di Lisbona. Ricorda il convivio con il nonno contadino, un uomo saggio e analfabeta, con il quale imparò a badare ai maiali e ad osservare la Via Lattea. Parla del trasferimento a Lisbona, dove il padre va a lavorare come agente di pubblica sicurezza, e dove la famiglia andrà ad abitare in piccole stanzette di quartieri popolari, sempre all’ultimo piano, dagli affitti più a buon mercato. A Lisbona, il bambino timido si trasforma in un adolescente contemplativo, che non perde nessun film del cinema «Piolho», nel quartiere della Mouraria. È un bravo alunno, ma ben presto interrompe gli studi causa le difficoltà finanziarie della famiglia. Saramago è rimasto molto legato al bambino che era, ed egli stesso si sorprende della quantità di ricordi che serba dell’infanzia e dell’adolescenza: il giorno, per esempio, in cui venne assalito dal cane di un vicino; le donne che ricorrevano alla fattucchiera quando le cose andavano male; la madre che alla fine di ogni inverno andava ad impegnare le coperte per qualche spicciolo; o il giorno in cui gettò nella spazzatura la carta geografica sulla quale seguiva la guerra civile della Spagna, deluso dai giornali portoghesi che annunciavano solo le vittorie del generale Franco. Altri ricordi rivelano la fonte di ispirazione di futuri romanzi, come la gita che fece a Mafra, che avrebbe dato lo spunto, mezzo secolo dopo, a Memoriale del convento; o le ricerche all’anagrafe, in cerca di notizie sulla morte del fratello Francisco, che avrebbero fornito materiale per Tutti i nomi.

Los pequeños recuerdos

Einaudi

2007 (Trad.: Rita Desti)


Idioma
italiano

Ecco ciò che sono questi ricordi dell’infanzia e dell’adolescenza, nelle parole del grande scrittore portoghese. José Saramago torna indietro nel tempo perché vuole farci conoscere da dove viene l’uomo in cui si è trasformato: come un commosso racconto davanti a un focolare più che un’ambiziosa autobiografia. Dal paese di Azinhaga, nel Ribatejo, fino ai primi anni nei quartieri popolari di Lisbona, è un Saramago intimo e personalissimo quello che ricorda persone e luoghi di un tempo passato che, trasportati sul filo della memoria, scorrono in queste pagine. Sono storie familiari, ora allegre ora commoventi, sui primi quindici anni di vita dello scrittore, ma anche, ed è importante sottolinearlo, la fonte d’ispirazione per i suoi futuri romanzi. Le piccole memorie (che originariamente si sarebbe dovuto intitolare Il libro delle tentazioni) è un libro di ricordi d’infanzia che abbraccia il periodo fra i quattro e i quindici anni di vita dello scrittore: «non è letteratura su ciò che ho vissuto, bensì quello che ho vissuto. Se avessi dato forma letteraria alla mia vita, sarebbero venute fuori 500 pagine», precisa Saramago in una intervista.Dalla nascita, nel 1922, nel paese di Azinhaga, nel Ribatejo, agli studi nella scuola industriale di Lisbona. Ricorda il convivio con il nonno contadino, un uomo saggio e analfabeta, con il quale imparò a badare ai maiali e ad osservare la Via Lattea. Parla del trasferimento a Lisbona, dove il padre va a lavorare come agente di pubblica sicurezza, e dove la famiglia andrà ad abitare in piccole stanzette di quartieri popolari, sempre all’ultimo piano, dagli affitti più a buon mercato. A Lisbona, il bambino timido si trasforma in un adolescente contemplativo, che non perde nessun film del cinema «Piolho», nel quartiere della Mouraria. È un bravo alunno, ma ben presto interrompe gli studi causa le difficoltà finanziarie della famiglia. Saramago è rimasto molto legato al bambino che era, ed egli stesso si sorprende della quantità di ricordi che serba dell’infanzia e dell’adolescenza: il giorno, per esempio, in cui venne assalito dal cane di un vicino; le donne che ricorrevano alla fattucchiera quando le cose andavano male; la madre che alla fine di ogni inverno andava ad impegnare le coperte per qualche spicciolo; o il giorno in cui gettò nella spazzatura la carta geografica sulla quale seguiva la guerra civile della Spagna, deluso dai giornali portoghesi che annunciavano solo le vittorie del generale Franco. Altri ricordi rivelano la fonte di ispirazione di futuri romanzi, come la gita che fece a Mafra, che avrebbe dato lo spunto, mezzo secolo dopo, a Memoriale del convento; o le ricerche all’anagrafe, in cerca di notizie sulla morte del fratello Francisco, che avrebbero fornito materiale per Tutti i nomi.

Japão

Los pequeños recuerdos

Sairyusha

2013


Idioma
Japonês

Sairyusha

2013

México

Los pequeños recuerdos

Alfaguara


Idioma
Español

«Un adulto escribe memorias de adulto, acaso para decir: “Miren qué importante soy”. He hecho memorias de niño, y me he sentido niño haciéndolas; quería que los lectores supieran de dónde salió el hombre que soy. Así que me centré en unos años, de los cuatro a los quince.»

Polonia

Los pequeños recuerdos

Swiat

2012 (Trad.: Elżbieta Milewska)


Idioma
polaco

Najbardziej osobista opowieść noblisty, pełna magii i pikanterii. O dzieciństwie na idyllicznej portugalskiej wsi i młodości w mieście pokus – Lizbonie. José Saramago w dziewiątej dekadzie życia opublikował pamiętnik z młodych lat. Opisy wędrówki przez gaje oliwne, pola czy bagna i galeria barwnych postaci, przede wszystkim babci i dziadka, to jasna strona tej książki. Ciemną stroną są wspomnienia życia w Lizbonie, dokąd rodzice chłopca przeprowadzili się w poszukiwaniu lepszej pracy. Obraz ten nieco rozjaśniają wspomnienia pierwszych doświadczeń erotycznych nastolatka.

Reino Unido

Los pequeños recuerdos

Harville

2009 (Trad.: Margaret Jull Costa)


Idioma
inglés

‘Let yourself be led by the child you were.’ The Book of Exhortations

Born in Portugal in 1922 in the tiny village of Azinhaga, José Saramago was only eighteen months old when he moved with his father and mother to live in a series of cramped lodgings in a working-class neighbourhood of Lisbon. Nevertheless, he would return to the village throughout his childhood and adolescence, its river landscape and olive groves seeping deep into his memory.

Shifting back and forth between Azinhaga and Lisbon, this touching book is a mosaic of memories, a gathering together of the fragmented recollections that make up the idea of one’s youth. Lust, love, humiliation, aspiration – the raptures and miseries of childhood are beautifully captured: Saramago’s grandparents bringing the weaker piglets into their bed to keep them warm; the young José proudly carrying his first balloon on a string, only to be mocked by two strangers as it empties of air, the shrivelled remains dragging behind him; his first encounter with literature as he listens entranced to a friend’s mother reading out weekly instalments of Maria, the Fairy of the Forest, and the seven-year-old José doggedly teaching himself to read by deciphering articles in the daily newspaper brought home by his father.

Written with Saramago’s characteristic wit and honesty, Small Memories traces the formation of an artist fascinated by words and stories from an early age and who emerged, against all the odds, as one of the world’s most respected writers.

Rumania

Los pequeños recuerdos

Polyrom

2009 (Trad.: Georgiana Barbulescu)


Idioma
rumano

Farime de memorii (2006) este o carte de amintiri de pe vremea cind Jose Saramago, Zezito, cum il strigau acasa, era doar „o farima de om” care se aventura sa exploreze imprejurimile neintinate de civilizatie ale satului Azinhaga. Scriitorul descrie cu umor si tandrete relatia sa cu natura si oamenii, primele iubiri, atractia fata de cuvintele scrise, iar perspectiva copilului si felul sau de a intelege lumea, mijind in mijlocul unor vremuri grele, de saracie si analfabetism, sint corectate si completate cu ajutorul imaginatiei, singura unealta care aduce inapoi la viata lucrurile ce au incetat sa existe si pe cei ce au incetat sa mai fie. Povestea lui Zezito, pe cit de frumoasa, pe atit de emotionanta, este insotita de fotografii de familie, cu comentariile autorului.„Opera lui Saramago se inscrie in cadrul mai vast al unei hermeneutici a memoriei, pentru care istoria reprezinta numai o «prima carte», un icon care trebuie descifrat si deconstruit.” (Mioara Caragea)

„Anumiti autori, printre care ma includ, privilegiaza, in povestile pe care le spun, nu istoria pe care au trait-o sau o traiesc (fugind astfel de capcanele confesionalismului literar), ci istoria propriei memorii, cu exactitatile si scaparile ei, cu minciunile ei care sint in acelasi timp adevaruri si adevarurile ei care nu se pot feri de a fi in acelasi timp minciuni. Daca ma gindesc bine, eu sint numai memoria pe care o am, si aceasta este singura istorie pe care vreau si pot s-o povestesc.“ (Jose Saramago)

„Putine personalitati literare de talia lui Jose Saramago s-au format intr-un astfel de mediu. Nascut in 1922, scriitorul portughez a crescut intr-un satuc aflat la aproape o suta de kilometri departare de Lisabona. Bunicii lui erau tarani saraci, iar Saramago si-a petrecut anii copilariei muncind la cimp, taind lemne si scotind apa. Dar in discursul de receptie a Premiului Nobel, el spune despre bunicul sau, Jeronimo, ca era omul cel mai intelept pe care l-a cunoscut vreodata. In serile de vara, isi aminteste scriitorul, dormeau amindoi sub un smochin, iar imaginatia copilului era hranita cu «legende, fapturi fabuloase si spaime». Acest murmur neobosit al amintirilor a fost izvorul din care s-a nascut universul sau literar.“ (The New York Times)

Suecia

Los pequeños recuerdos

Wahlström & Widstrand

2011 (Trad.: Hans Berggren)


Idioma
sueco

En bild av ett svunnet PortugalJosé Saramagos “Små minnen” utgörs av episoder och ögonblicksbilder från hans barndom och tonår. Han flyttade med föräldrarna till Lissabon från sin födelseby redan när han var två år gammal och växte upp dels i enkla hyresrum i stan — fadern var polis och familjen kom att flytta tio gånger på tio år — dels hos morföräldrarna på landet, där det också var fattigt men där han hade nära till floden Tejo och levde bland djur och olivlundar, majsfält, kärrmarker och skogar. Han berättar om hur han lärde sig läsa och snabbt övergick till “högre studier i portugisiska” genom att läsa tidningen som fadern hade med sig hem varje dag och troligen fick av någon tidningskioskägare på sitt pass. Att köpa tidningen hade man inte råd med.

Han skriver om kusiner och skolkamrater, om tidiga möten med det motsatta könet, om fiskafängen och trädklättring, om saker som vi alla varit med om på vår färd.

Minnena är inte kronologiskt ordnade utan strövar från en tid till en annan, som hågkomster kan göra. Saramago använder inte den stil och interpunktion vi känner från hans romaner utan skriver här en mer rak och lättillgänglig prosa. Eller som han själv säger: “Det är små minnen från när jag var liten, helt enkelt.”

På omisskännligt vackert språk och i en lite vemodig ton tecknar Saramago en bild av ett svunnet Portugal av korkekar, olivträd, våtmarker, godsägare och fattigfolk, diktatur och feodalism; ett Portugal som en gammal man kanske trots allt kände en viss saknad efter.

pavo

Los pequeños recuerdos

Kirmizikedi

2015 (Trad.: Inci Kut)


Idioma
turco

Evinin kapısında oturuyordun sen, anneanne, yıldızlı, uçsuz bucaksız geceye açılan kapısında evinin, hakkında hiçbir şey bilmediğin ve asla yolculuk yapamayacağın gökyüzünün altında, büyülü tarlaların ve ağaçların sessizliği içinde, sonra doksan yaşının vakarıyla ve hiçbir zaman kaybetmediğin bir gençlik atefliyle dedin ki: “Dünya öyle güzel, öleceğime öyle yanıyorum ki.”

Aynen böyle dedin. Ben oradaydım.

José Saramago, “küçüklüğümdeki küçük anılar” dediği türlü anı parçacıklarını birbiri ardına sıralıyor.

Bir amacı da var üstelik: aklın içindeki canavarları ve yine onun yarattığı yücelikleri ortaya çıkarmak.

Los pequeños recuerdos

Can

2008 (Trad.: Inci Kut)

 


Idioma
turco

Küçük Anılar, 1998’de Nobel Edebiyat Ödülü’ne değer görülen José Saramago’nun çocukluk ve ilkgençlik anılarından oluşuyor. Saramago, o kendine özgü şiirsel anlatımıyla ve hiç yakınmadan, büyük bir yoksulluk içinde geçen çocukluk çağını anlatıyor. Hayal gücünün genişliği dışında yazar Saramago’ya hiçbir gönderme yapmadan, yoksul bir çocuğun önce köyünde, sonra büyük kentin kenar mahallesindeki yaşamını betimliyor. Ama yine de, Küçük Anılar, sıkıntıları ve büyülü anlarıyla, Saramago’yu büyük bir yazar olmaya götüren kişisel zenginliği gözler önüne seriyor.Daha önce Umut Tarlaları, Ricardo Reis’in Öldüğü Yıl, Ressamın Elkitabı, Körlük ve Görmek adlı romanlarını yayınladığımız Saramago’yu, kısa bir süre önce yayınlanan bu otobiyografisiyle daha yakından ve içeriden tanıyacaksınız. Saramago’nun Küçük Anılar adını verdiği bu çok özel kitabını, İnci Kut’un Portekizce aslından yaptığı çeviriyle sunuyoruz.